HOME Toepassing Downloaden Veelgestelde vragen
Nederlands
English
繁體中文
日本語
Español
Français
Deutsch
Pусский
Português
Italiano
한국어
Nederlands
العربية

Ooievaar

Een soort van Ciconia
Wetenschappelijke naam : Ciconia ciconia Genus : Ciconia

Ooievaar, Een soort van Ciconia
Botanische naam: Ciconia ciconia
Genus: Ciconia
Ooievaar (Ciconia ciconia) Photo By Winginn , used under CC-BY-SA-3.0 /Cropped and compressed from original

Beschrijvingen

De ooievaar is een grote, statige vogel die in de nabijheid van mensen leeft. Hij staat symbool voor geluk en nieuw leven en in oude verhalen en sprookjes bezorgt hij baby's aan ouders die een kind verwachten. De ooievaar bouwt enorme nesten van takken die vaak meerdere jaren achtereen gebruikt worden door paartjes.
Grootte
1.02 m
Levensverwachting
26 jaar
Voedingsgewoonten
Zoals de meeste van zijn verwanten, eet een ooievaar vooral regenwormen en grote insecten, maar ook jonge vogels (pullen van eenden), mollen, hagedissen en knaagdieren staan op het menu, tot aan het formaat van jonge hazen en konijnen aan toe. In tegenstelling tot wat vaak wordt aangenomen, staat de kikker maar zeer spaarzaam op het menu.
Habitat
Het genomineerde ras van de witte ooievaar heeft een brede, hoewel niet-samengestelde zomerreeks in heel Europa, geclusterd op het Iberisch schiereiland en Noord-Afrika in het westen, en een groot deel van Oost- en Midden-Europa, met 25% van de wereldbevolking geconcentreerd in Polen, evenals als delen van West-Azië. De Aziatische populatie van ongeveer 1450 vogels is beperkt tot een regio in Centraal-Azië tussen het Aralmeer en Xinjiang in het westen van China. Aangenomen wordt dat de Xinjiang-populatie rond 1980 is uitgestorven. Migratieroutes breiden het bereik van deze soort uit tot vele delen van Afrika en India. Sommige populaties houden zich aan de oostelijke migratieroute, die door Israël loopt naar Oost- en Centraal-Afrika. In Calitzdorp zijn sinds 1933 enkele fokgegevens uit Zuid-Afrika bekend en sinds de jaren negentig zijn er ongeveer 10 vogels rond Bredasdorp gekweekt. Een kleine populatie witte ooievaars overwintert in India en wordt verondersteld voornamelijk te zijn afgeleid van de C. c. Aziatische populatie als koppels van maximaal 200 vogels zijn waargenomen tijdens de voorjaarstrek in de vroege jaren 1900 door de Kurram-vallei. In Duitsland geringde vogels zijn echter hersteld in het westen (Bikaner) en het zuiden (Tirunelveli) India. Een atypisch exemplaar met rode orbitale huid, een kenmerk van de oosterse ooievaar, is geregistreerd en verder onderzoek van de Indiase bevolking is vereist. Ten noorden van het broedgebied is het een doorgangsmigrant of zwerver in Finland, IJsland, Ierland, Noorwegen en Zweden en in het westen naar de Azoren en Madeira. Het assortiment is de afgelopen jaren uitgebreid naar West-Rusland. De favoriete voedselgronden van de witte ooievaar zijn grasweiden, landbouwgrond en ondiepe wetlands. Het vermijdt gebieden begroeid met hoog gras en struiken. In het Tsjernobyl-gebied in het noorden van Oekraïne nam het aantal ooievaarspopulaties af na het nucleaire ongeval in 1986 daar, aangezien landbouwgrond werd opgevolgd door hoge grasheesters. In delen van Polen hebben vogels sinds 1999 door arme natuurlijke foerageergebieden gedwongen voedsel te zoeken bij vuilstortplaatsen. Er zijn ook meldingen van witte ooievaars in vuilstortplaatsen in het Midden-Oosten, Noord-Afrika en Zuid-Afrika. De witte ooievaar broedt in grotere aantallen in gebieden met open graslanden, vooral grasrijke gebieden die nat of periodiek onder water staan, en minder in gebieden met hogere vegetatiebedekking zoals bos en struikgewas. Ze maken gebruik van graslanden, wetlands en landbouwgrond op de overwinterende gronden in Afrika. Witte ooievaars werden waarschijnlijk geholpen door menselijke activiteiten tijdens de middeleeuwen toen het bos werd gekapt en nieuwe weilanden en landbouwgrond werden aangelegd, en ze werden in een groot deel van Europa gevonden, broedend tot in het noorden van Zweden. De bevolking in Zweden zou zich in de 16e eeuw hebben gevestigd nadat de bossen waren gekapt voor landbouw. Ongeveer 5000 paren werden geschat in de 18e eeuw, die daarna afnam. De eerste nauwkeurige telling in 1917 vond 25 paren en het laatste paar faalde rond 1955. De witte ooievaar was een zeldzame bezoeker van de Britse eilanden, met ongeveer 20 vogels die elk jaar in Groot-Brittannië worden gezien en vóór 2020 waren er geen records van nestelen sinds een paar in 1416 bovenop St Giles High Kirk in Edinburgh, Schotland nestelde. In 2020 kweekte een paar voor het eerst in meer dan 600 jaar in het Verenigd Koninkrijk, als onderdeel van een herintroductie-initiatief genaamd het White Stork Project . Een afname van de bevolking begon in de 19e eeuw als gevolg van industrialisatie en veranderingen in landbouwmethoden. Witte ooievaars nestelen niet meer in veel landen en de huidige bolwerken van de westerse bevolking bevinden zich in Portugal, Spanje, Oekraïne en Polen. Op het Iberisch schiereiland is de bevolking geconcentreerd in het zuidwesten en ook gedaald als gevolg van landbouwpraktijken. Uit een in 2005 gepubliceerde studie bleek dat de Podhale-regio in de hooglanden van Zuid-Polen een toestroom van witte ooievaars had gezien, die daar voor het eerst in 1931 werden gekweekt en sindsdien op steeds hogere hoogten hebben genest, en in 1999 890 m (3000 ft) bereikten. auteurs suggereerden dat dit te maken had met klimaatopwarming en de instroom van andere dieren en planten naar grotere hoogten. Witte ooievaars die in het voorjaar in de provincie Poznań (Groot-Polen) in het westen van Polen aankwamen om te broeden, deden dat in de laatste twintig jaar van de twintigste eeuw zo'n tien dagen eerder dan aan het einde van de negentiende eeuw.
Soort voeding
Carnivoor

Migratieoverzicht

Systematisch onderzoek naar de migratie van de witte ooievaar begon met de Duitse ornitholoog Johannes Thienemann die in 1906 aan het Rossitten Bird Observatory, aan het Curonian Spit in het toenmalige Oost-Pruisen, vogelringonderzoek begon, hoewel niet veel ooievaars door Rossitten zelf gingen, coördineerde het observatorium het op grote schaal rinkelen van de soort in heel Duitsland en elders in Europa Tussen 1906 en de Tweede Wereldoorlog werden ongeveer 100.000, voornamelijk jonge, witte ooievaars geringd, met meer dan 2.000 langeafstandsherstel van vogels met Rossitten-ringen gemeld tussen 1908 en 1954 .Routes Witte ooievaars vliegen in augustus en september in zuidelijke richting van hun broedplaatsen in Europa in de richting van Afrika, waar ze de winter doorbrengen in de savanne van Kenia en Oeganda in het zuiden naar de provincie Kaap Zuid-Afrika. In deze gebieden komen ze samen in grote koppels die meer dan duizend individuen kunnen omvatten. Sommigen divergeren westwaarts naar het westen van Soedan en Tsjaad en kunnen Nigeria bereiken. In het voorjaar keren de vogels terug naar het noorden; ze zijn opgenomen van Soedan en Egypte van februari tot april en komen rond eind maart en april terug in Europa, na een gemiddelde reis van 49 dagen. Ter vergelijking: de herfstreis is in ongeveer 26 dagen voltooid. .Twindwind en schaarste aan voedsel en water onderweg (vogels vliegen sneller over gebieden zonder middelen) verhogen de gemiddelde snelheid.Om een lange oversteek over zee over de Middellandse Zee te voorkomen, volgen vogels uit Midden-Europa ofwel een oostelijke migratieroute door de Bosporus over te steken naar Turkije, de Levant doorkruisend, vervolgens de Sahara-woestijn voorbijgaand door de Nijlvallei zuidwaarts te volgen, of een westelijke route over de Straat van Gibraltar volgen. Deze migratiecorridors maximaliseren de hulp van de thermiek en besparen zo energie. De oostelijke route is verreweg belangrijker met 530.000 ooievaars gebruiken het jaarlijks, waardoor de soort de op één na meest voorkomende migrant daar is (na de Europese honingbuizerd). De zwermen trekkende roofvogels, witte ooievaars en g witte pelikanen kunnen zich 200 km lang uitstrekken. De oostelijke route is twee keer zo lang als de westelijke, maar de ooievaars nemen evenveel tijd om het overwinteringsgebied te bereiken door een van beide. Jonge juveniele ooievaars vertrekken op hun eerste trek naar het zuiden in een geërfde richting, maar als ze door weersomstandigheden van die richting worden verdreven, kunnen ze niet compenseren en kunnen ze op een nieuwe overwinteringslocatie terechtkomen. Volwassenen kunnen sterke wind compenseren en hun richting aanpassen om te eindigen op hun normale winterlocaties, omdat ze zijn bekend met de locatie. Om dezelfde reden kunnen alle lentemigranten, ook die van ontheemde overwinteringslocaties, hun weg terug vinden naar de traditionele broedplaatsen. Een experiment met jonge vogels in gevangenschap opgegroeid in Kaliningrad en vrijgelaten bij afwezigheid van wilde ooievaars om hen de weg te wijzen, bleek dat ze een instinct leken te hebben om naar het zuiden te vliegen, hoewel de spreiding in de richting groot was.Energetische witte ooievaars vertrouwen op de opheffing van luchtthermals om Roeien en glijden over de lange afstanden van hun jaarlijkse migraties tussen Europa en Sub-Sahara Afrika.Voor velen zou de kortste route hen over de Middellandse Zee brengen; aangezien luchtthermals zich echter niet over water vormen, omzeilen ze over het algemeen om land om te vermijden de trans-mediterrane vluchten waarvoor langdurig energetisch klapperen van de vleugels nodig zou zijn. Er wordt geschat dat klapperende vluchten 23 keer meer lichaamsvet metaboliseren dan stijgende vluchten per afgelegde afstand. Dus, zwermen zwaaien naar boven op stijgende warme lucht totdat ze naar boven komen, omhoog tot 1.200 - 1.500 m (3.900 - 4.900 ft) boven de grond (hoewel een record uit West-Soedan een hoogte van 3.300 m (10.800 ft) waarnam). Lange vluchten boven water kunnen af en toe worden ondernomen. Een jonge witte ooievaar geringde bij het nest in Denemarken verscheen vervolgens in Engeland, waar het enkele dagen doorbracht alvorens verder te reizen. Het werd later gezien vliegend over St Mary's, Isles of Scilly, en arriveerde drie dagen later in een slechte staat op Madeira. d is 500 km (320 mijl) van Afrika en tweemaal zo ver van het Europese vasteland. Migratie door het Midden-Oosten kan worden belemmerd door de khamsin, winden die vlaagige bewolkte dagen brengen die ongeschikt zijn om te vliegen. In deze situaties zitten zwermen witte ooievaars het slechte weer op de grond, staand en tegen de wind in.

Algemene Informatie

Gedrag

Ooievaars zijn trekvogels die grote afstanden af kunnen leggen. In Zuid-Afrika heeft de soort de neiging plotseling op te duiken in streken waar een insectenplaag optreedt. Dat komt doordat er veel te eten is op zo'n plek. Ooievaars zijn sociale dieren, maar hebben ook veel tijd voor zichzelf nodig. Ook besteden ze veel tijd aan de kleine jongen.

Distributie Gebied

De twee ondersoorten die lichtelijk variëren qua formaat, broeden in Europa (noordelijk tot Estland), Noordwest-Afrika, Zuidwest-Azië (oostelijk tot het zuiden van Kazachstan) en zuidelijk Afrika. De vogeltrek van de ooievaar vindt plaats over lange afstanden. Hij overwintert in Afrika ten zuiden van de Sahara of in India. Omdat hij gebruikmaakt van thermiek om te vliegen en deze zich niet vormt boven open water vermijdt hij tijdens de trek tussen Europa en Afrika de oversteek over de Middellandse Zee door om te vliegen via de Levant in het oosten of de Straat van Gibraltar in het westen.

Soort Status

De achteruitgang van de witte ooievaar als gevolg van industrialisatie en veranderingen in de landbouw (voornamelijk het droogleggen van wetlands en het omzetten van weiden in gewassen zoals maïs) begon in de 19e eeuw: de laatste wilde persoon in België werd gezien in 1895, in Zweden in 1955, in Zwitserland in 1950 en in Nederland in 1991. De soort is sindsdien echter opnieuw in veel regio's geïntroduceerd. Het wordt sinds 1994 door de IUCN als minst zorgwekkend beoordeeld, nadat het in 1988 als bijna bedreigd werd beoordeeld. De witte ooievaar is een van de soorten waarop de Overeenkomst inzake de instandhouding van Afrikaans-Euraziatische trekkende watervogels (AEWA) van toepassing is. Partijen bij de overeenkomst moeten een breed scala aan instandhoudingsstrategieën volgen die worden beschreven in een gedetailleerd actieplan. Het plan is bedoeld om belangrijke kwesties aan te pakken, zoals het behoud van soorten en habitats, het beheer van menselijke activiteiten, onderzoek, onderwijs en implementatie. Bedreigingen zijn onder meer het aanhoudende verlies van wetlands, botsingen met bovengrondse hoogspanningslijnen, het gebruik van persistente pesticiden (zoals DDT) om sprinkhanen in Afrika te bestrijden, en grotendeels illegale jacht op migratieroutes en overwinteringsgebieden. Een grote populatie witte ooievaars broedt in centraal (Polen, Oekraïne en Duitsland) en Zuid-Europa (Spanje en Turkije). In een volkstelling van 2004/05 waren er 52.500 paren in Polen, 30.000 paar in Oekraïne, 20.000 paar in Wit-Rusland, 13.000 paar in Litouwen (de hoogst bekende dichtheid van deze soort ter wereld), 10.700 paar in Letland en 10.200 in Rusland . Er waren ongeveer 5.500 paren in Roemenië, 5.300 in Hongarije en naar schatting 4.956 broedparen in Bulgarije. In Duitsland bevond het merendeel van de in totaal 4.482 paren zich in de oostelijke regio, vooral in de deelstaten Brandenburg en Mecklenburg-Vorpommern (respectievelijk 1296 en 863 paren). Afgezien van Spanje en Portugal (respectievelijk 33.217 en 7.684 paren in 2004/05), zijn de populaties over het algemeen veel minder stabiel. De Deense bevolking daalde in 2005 tot slechts drie paren. In het oostelijke Middellandse Zeegebied heeft Turkije een omvangrijke bevolking van 6.195 paren en Griekenland 2.139 paren. In West-Europa blijft de witte ooievaar ondanks instandhoudingsinspanningen een zeldzame vogel. In 2004 had Frankrijk slechts 973 paren en Nederland 528 paar. In Armenië nam de populatie van de ooievaar in de periode tussen 2005 en 2015 licht toe en bereikte volgens de laatste gegevens 652 paren. In het begin van de jaren tachtig was de populatie gedaald tot minder dan negen paren in het hele Rijndal, een gebied dat eeuwenlang nauw geïdentificeerd was met de witte ooievaar. Instandhoudingsinspanningen verhoogden met succes de populatie van vogels daar tot 270 paren (in 2008), grotendeels dankzij de acties van de Vereniging voor de Bescherming en Herintroductie van Ooievaars in de Elzas en Lotharingen. De herintroductie van in dierentuinen gekweekte vogels heeft verdere afnames in Italië, Nederland en Zwitserland stopgezet. Er waren 601 paren broedende in Armenië en ongeveer 700 paren in Nederland in 2008 en weinig paren broeden ook in Zuid-Afrika, typisch recente kolonisten van binnen de normale overwinterende populatie. In Polen zijn elektrische palen aangepast met een platform bovenaan om te voorkomen dat het grote nest van de ooievaar de elektriciteitsvoorziening verstoort, en soms worden nesten verplaatst van een elektrische paal naar een door mensen gemaakt platform. De introductie van in dierentuinen gefokte vogels in Nederland is opgevolgd door voedsel- en nestbouwprogramma's door vrijwilligers. Soortgelijke herintroductieprogramma's vinden plaats in Zweden en Zwitserland, waar in 2000 175 paren werden gekweekt. De levensvatbaarheid op lange termijn van de populatie in Zwitserland is onduidelijk omdat de foksuccespercentages laag zijn en aanvullende voeding geen voordeel lijkt te hebben. Vanaf 2017 waren er in Zwitserland 470 volwassenen en 757 jongeren geregistreerd. In augustus 2019 werden 24 jongeren vrijgelaten op het Knepp Estate in West Sussex, en anderen op een locatie in de buurt van Tunbridge Wells en op het Wintershall Estate, in de buurt van Godalming, als onderdeel van een project om de witte ooievaar opnieuw te introduceren als een broedsoort in het zuidoosten Engeland, voor het eerst sinds 1416. In 2020 was het programma succesvol met de geboorte van vijf baby-ooievaars.
Ooievaar (Ciconia ciconia) Ooievaar (Ciconia ciconia) Photo By Winginn , used under CC-BY-SA-3.0 /Cropped and compressed from original

Scientific Classification

AI-ornitholoog in uw broekzak
Scan de QR-code om te downloaden
Cookie Management Tool
Naast het beheren van jouw cookies via jouw browser of apparaat kun je hieronder jouw cookie instellingen aanpassen.
Noodzakelijke cookies
Noodzakelijke cookies schakelen kern functionaliteiten in. De website kan niet goed functioneren zonder deze cookies en kan alleen uitgeschakeld worden door het veranderen van jouw browser voorkeuren.
Analytische Cookies
Analytische cookies helpen ons om jouw applicatie/website te verbeteren door informatie over het gebruik te verzamelen en dat te rapporteren.
Cookie Naam Bron Doel Levensduur
_ga Google Analytics Deze cookies zijn ingesteld vanwege jouw gebruik van Google Analytics. Ze worden gebruikt om informatie te verzamelen over jouw gebruik van onze applicatie/website. De cookies verzamelen specifieke informatie zoals jouw IP adres, data gerelateerd aan jouw apparaat en andere informatie over jouw gebruik van de applicatie/website. Merk op dat de data verwerking hoofdzakelijk wordt uitgevoerd door Google LLC en Google mag jouw data die verzameld zijn door de cookies voor hun eigen doeleinden gebruiken, e.g. profilering en zal het combineren met andere data zoals van jouw Google Account. Voor meer informatie over hoe Google jouw data verwerkt en Google's benadering van privacy, evenals het implementeren van veiligheidsmaatregelen voor jouw gegevens, kijk dan hier. 1 Jaar
_pta PictureThis Analytics We gebruiken deze cookies om informatie te verzamelen over hoe je onze site gebruikt, om de site prestatie in te gaten te houden en om onze site prestatie, onze diensten en jouw ervaring te verbeteren. 1 Jaar
Cookie Naam
_ga
Bron
Google Analytics
Doel
Deze cookies zijn ingesteld vanwege jouw gebruik van Google Analytics. Ze worden gebruikt om informatie te verzamelen over jouw gebruik van onze applicatie/website. De cookies verzamelen specifieke informatie zoals jouw IP adres, data gerelateerd aan jouw apparaat en andere informatie over jouw gebruik van de applicatie/website. Merk op dat de data verwerking hoofdzakelijk wordt uitgevoerd door Google LLC en Google mag jouw data die verzameld zijn door de cookies voor hun eigen doeleinden gebruiken, e.g. profilering en zal het combineren met andere data zoals van jouw Google Account. Voor meer informatie over hoe Google jouw data verwerkt en Google's benadering van privacy, evenals het implementeren van veiligheidsmaatregelen voor jouw gegevens, kijk dan hier.
Levensduur
1 Jaar

Cookie Naam
_pta
Bron
PictureThis Analytics
Doel
We gebruiken deze cookies om informatie te verzamelen over hoe je onze site gebruikt, om de site prestatie in te gaten te houden en om onze site prestatie, onze diensten en jouw ervaring te verbeteren.
Levensduur
1 Jaar
Marketing Cookies
Marketing cookies worden gebruikt door reclamebedrijven om advertenties te laten zien die aansluiten op jouw interesses.
Cookie Naam Bron Doel Levensduur
_fbp Facebook-pixel Een conversie pixel volgen die we gebruiken voor retargeting campagnes. Leer hier meer. 1 Jaar
_adj Adjust Deze cookie biedt mobiele analytics en toekenningsdiensten die ons toe staan om de effectiviteit van marketing campagnes te meten en te analyseren, en van bepaalde evenementen en acties binnenin de Applicatie. Leer hier meer. 1 Jaar
Cookie Naam
_fbp
Bron
Facebook-pixel
Doel
Een conversie pixel volgen die we gebruiken voor retargeting campagnes. Leer hier meer.
Levensduur
1 Jaar

Cookie Naam
_adj
Bron
Adjust
Doel
Deze cookie biedt mobiele analytics en toekenningsdiensten die ons toe staan om de effectiviteit van marketing campagnes te meten en te analyseren, en van bepaalde evenementen en acties binnenin de Applicatie. Leer hier meer.
Levensduur
1 Jaar
Downloaden