Smelleken

Hij zoekt zijn voedsel het liefst op open terreinen, al dan niet voorzien van wat kleine begroeiing. Beboste gebieden worden gemeden. Het liefst jaagt hij op relatief open terreinen zoals weilanden, akkers, heidevelden. Meer dan 80% van zijn prooien bestaat uit vogels als piepers, leeuweriken, tapuiten, vinken en gorzen. De vogel is het makkelijkst te herkennen aan het vlieggedrag: hij vliegt erg snel en vlak boven de grond. Op deze manier overrompelt de vogel de kleine vogels waaruit het belangrijkste voedsel bestaat. Soms ook wordt de prooi net zo lang achtervolgd totdat deze te vermoeid is om nog te ontkomen.

Ze broeden in het noorden van Europa, maar trekken in het najaar naar het zuiden. De soort telt 9 ondersoorten: F. c. columbarius: van Alaska en Newfoundland tot de noordelijke Verenigde Staten. F. c. subaesalon (Brehm, 1827): IJsland. F. c. aesalon (Tunstall, 1771): van Europa tot noordwestelijk Siberië. F. c. insignis (Clark, 1907): het noordelijke deel van Centraal-Siberië. F. c. pacificus (Stegmann, 1929): noordoostelijk Azië. F. c. pallidus (Sushkin, 1900): de steppen van het westelijke deel van Centraal-Azië. F. c. lymani (Bangs, 1913): de bergen van het oostelijke deel van Centraal-Azië. F. c. suckleyi (Ridgway, 1873): van zuidoostelijk Alaska tot noordelijk Washington. F. c. richardsonii (Ridgway, 1871): van centraal en het zuidelijke deel van Centraal-Canada tot de noordelijk-centrale Verenigde Staten.

Halverwege de jaren vijftig begonnen de aantallen smellekens snel te dalen. In sommige gebieden halveerde het aantal per jaar. De oorzaak waren giftige stoffen als DDT, pcb's en kwik, die of de volwassen vogels vergiftigden of veel sterfte veroorzaakten onder de kuikens. Nu gaat het langzaam beter met de soort.