Koolmees

Koolmezen zijn zeer talrijk. De ondersoort Parus major major heeft het grootste verspreidingsgebied, dat onder andere heel Europa omvat, op de noordelijkste rand en IJsland na. Verder leeft deze ondersoort in een honderden kilometers brede strook door heel Rusland, tot aan de de Zee van Ochotsk in het Noord-Pacifisch gebied toe. Ook in een strook van Noord-Afrika, aansluitend op Gibraltar en Italië, leeft deze ondersoort In Europa komt de koolmees het gehele jaar voor in bossen, parken en tuinen. Het is meestal een standvogel, maar in sommige jaren kunnen groepen uit het noordoosten van Europa naar het midden en westen van Europa trekken. Koolmezen kunnen echter wel zeer territoriaal zijn waardoor ze een jaar, of zelfs hun gehele leven hun territorium verdedigen tegen soortgenoten. De soort telt 15 ondersoorten: P. m. newtoni: de Britse Eilanden. P. m. major: van het Europese vasteland tot westelijk en het zuidelijke deel van Centraal-Siberië, de Kaukasus en Anatolië. P. m. kapustini: van zuidoostelijk Kazachstan en noordwestelijk China tot Mongolië en oostelijk Siberië. P. m. corsus: Portugal, zuidelijk Spanje en Corsica. P. m. mallorcae: de Balearen. P. m. excelsus: noordwestelijk Afrika. P. m. ecki: Sardinië. P. m. aphrodite: zuidelijk Italië, zuidelijk Griekenland, de Egeïsche eilanden en Cyprus. P. m. niethammeri: Kreta. P. m. terraesanctae: van Syrië tot noordoostelijk Egypte. P. m. karelini: zuidoostelijk Azerbeidzjan en noordwestelijk Iran. P. m. blanfordi: noordelijk Irak, het noordelijke deel van Centraal-en zuidwestelijk Iran. P. m. bokharensis: van Turkmenistan en noordelijk Afghanistan tot het zuidelijke deel van Centraal-Kazachstan en Oezbekistan. P. m. turkestanicus: van zuidoostelijk Kazachstan tot zuidwestelijk Mongolië. P. m. ferghanensis: van Tadzjikistan en Kirgizië tot westelijk China.